Pielęgniarstwo XXI wieku

Assessment of knowledge of Mental Health Act among nurses

Pielęgniarstwo XXI wieku Nr 50 1/2015, 16-21

DOI: 10.12923/p21w-2015-1/03

Marzena Wójcik¹, Jarosława Belowska², Aleksander Zarzeka¹, Grzegorz Stachacz¹,
Mariusz Panczyk², Joanna Gotlib²

¹ Warszawski Uniwersytet Medyczny, Wydział Nauki o Zdrowiu
² Zakład Dydaktyki i Efektów Kształcenia Wydziału Nauki o Zdrowiu Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

Streszczenie

Wstęp. Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego z dn. 19 sierpnia 1994 r. swoim zakresem obejmuje ochronę praw pacjentów szpitala psychiatrycznego, zastosowanie przymusu bezpośredniego, postępowanie lecznicze wobec osób przyjętych do szpitala za zgodą i bez zgody, postępowanie przed sądem opiekuńczym, ochronę tajemnicy oraz przepisy karne.
Cel pracy. Próba oceny poziomu wiedzy pielęgniarek na temat przepisów Ustawy o ochronie zdrowia psychicznego w zależności od posiadanego wykształcenia.
Materiał i metody. Badaniami objęto 136 pielęgniarek, których staż pracy kształtuje się od min. 8 do max. 40 lat (średnia: 21 lat, SD:3,677). Wykształcenie wyższe posiadało 41 pielęgniarek, wykształcenie średnie 59 pielęgniarek. Zastosowano metodę sondażu diagnostycznego, dobrowolne, anonimowe badanie ankietowe, samodzielnie skonstruowany kwestionariusz, 29 pytań. Analiza statystyczna: StatSoft STATISTICA 10.0, licencja WUM, test U Manna-Whitneya, p<0,05.
Wyniki. 97% pielęgniarek deklarowało, że znajomość przepisów zawartych w Ustawie o ochronie zdrowia psychicznego jest niezbędna w praktyce pielęgniarskiej (p=NS), jednak tylko 65% poprawnie wskazało datę jej wejścia w życie (p=NS). 90% respondentów zadeklarowało, że zna zadania Rzecznika Praw Pacjenta, lecz tylko 50% wiedziało, że Rzecznik ma prawo uczestniczenia w udzielaniu świadczeń medycznych (p=NS).
Wnioski.
1. Wiedza badanej grupy pielęgniarek na temat przepisów Ustawy o ochronie zdrowia psychicznego jest niewystarczająca i wymaga uzupełnienia.
2. Poziom wiedzy na temat przepisów Ustawy o ochronie zdrowia psychicznego w badanej grupie pielęgniarek nie był zależny od wykształcenia.
3. W badanej grupie pielęgniarek najwyższy poziom wiedzy dotyczył praw pacjenta, zasad przyjęcia do szpitala, zastosowania przymusu bezpośredniego i ochrony praw pacjenta. Najwięcej problemów sprawiły zagadnienia dotyczące obecności Rzecznika podczas udzielania świadczeń zdrowotnych oraz wypisu osoby hospitalizowanej bez zgody w szpitalu.

Abstract

Introduction. The Mental Health Act of August 19, 1994 provides that all patients admitted to a psychiatric hospital have certain rights, like proceedings before the court of protection, secrecy protection and penal provisions. It also provides that the staff has a right to use direct coercion, can manage the individuals admitted to hospital with or without their consent.

Aim. An attempt to assess the level of nurses’ knowledge about the provisions of the Mental Health Act by educational degree.

Material and methods. The study enrolled a total of 136 nurses with a length of service of a min. of 8 and max. of 40 years (mean: 21 years, SD=3.677). 41 nurses had a higher education degree and 59 nurses had a secondary school degree. A method of diagnostic survey, voluntary and anonymous questionnaire study, a questionnaire developed by the authors comprising 29 questions were used in the study. Statistical analysis was performed using Statsoft STATISTICA 10.0 licensed to Warsaw Medical University, Mann-Whitney U test, p<0.05.
Results. 97% of the nurses reported that the knowledge of the Mental Health Act is necessary in nursing practice (p=NS), but only 65% of the total knew its effective date (p=NS). As many as 90% of the respondents said that they were familiar with the tasks of the Ombudsman for Patients’ Rights, but only 50% of the total knew that the Ombudsman has the right to participate in providing health benefits (p=NS).
Conclusion.
1. The nurses’ knowledge regarding the provisions of the Mental Health Act was insufficient and required supplementation.
2. The highest level of knowledge of the study group of nurses concerned the following issues: patients’ rights, admission rules, use of direct coercion, and protection of patients’ rights. The issues associated with participation of the Ombudsman in providing health benefits and hospital discharge against advice caused the greatest problems.
3. No correlation was found between the nurses’ educational degree and knowledge of the provisions of the Mental Health Act.

Słowa kluczowe

pielęgniarstwo, wiedza, pielęgniarki, ustawy, zdrowie psychiczne

Keywords

nursing, knowledge, nurses, acts, mental health