Pielęgniarstwo XXI wieku

¹ Wydział Nauk o Zdrowiu Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Collegium Medicum im. L. Rydygiera w Bydgoszczy

² Szpital Powiatowy im. Alfreda Sokołowskiego w Złotowie Oddział Terapii Uzależnień od Alkoholu w Piecewie

Wprowadzenie. W okresie okołomenopauzalnym w organizmie kobiet zachodzą zmiany hormonalne, które niekorzystnie wpływają na ich funkcjonowanie w każdej ze sfer życia. Część kobiet sięga po alkohol w celu łagodzenia nieprzyjemnych dolegliwości tego okresu, a w konsekwencji uzależnia się od alkoholu.

Cel pracy. Celem badań było wykazanie związków pomiędzy wybranymi predykatorami, takimi jak: poczucie koherencji i jej składowe, kontrola emocji, poczucie własnej skuteczności a zachowaniami zdrowotnymi i jakością życia badanych kobiet w okresie okołomenopauzalnym uzależnionych od alkoholu.

Materiał i metodyka. Badania ankietowe przeprowadzono za pomocą następujących narzędzi badawczych: kwestionariusza danych społeczno-demograficznych oraz wywiadu ginekologicznego, SOC-29, skali kontroli emocji CESC, skali zachowań zdrowotnych kobiet – SZZK, skali własnej skuteczności GSES, testu do badania jakości życia EQ-5D. Badaniami objęto 50 kobiet w okresie okołomenopauzalnym uzależnionych od alkoholu w wieku 40-55 lat – uczestniczek mitingów AA. Badania zostały przeprowadzone w okresie od stycznia do kwietnia 2013 roku.

Wyniki. Analiza statystyczna wykazała związek ogólnego poczucia koherencji ze wszystkimi podskalami zachowań zdrowotnych u badanych kobiet. Im wyższy poziom poczucia koherencji, tym wyższe wyniki w skalach zachowań zdrowotnych. Istnieje związek pomiędzy wybranymi predykatorami: koherencją i jej składowymi, kontrolą emocji, własną skutecznością, i jakością życia badanych kobiet.

Wnioski. Poczucie koherencji i jego składowe, poczucie własnej skuteczności oraz kontrola emocji (gniewu) okazały się predyktorami zachowań zdrowotnymi i jakości życia kobiet w okresie okołoklimakteryjnym uzależnionych od alkoholu. W działaniach edukacyjnych podejmowanych przez zespół interdyscyplinarny należy uwzględnić wyżej wymienione zasoby.

---

Abstract

Introduction. The hormonal changes in a woman’s body can unfavorably affect the functioning of each sphere of her life. Some women reach for alcohol to relieve unpleasant symptoms related to that period and consequently become addicted to alcohol.

Aim. The aim of the study was to demonstrate the relationship between the selected predictors, such as: a sense of coherence and its components, control of emotions, self-efficacy and health-related behavior and quality of life of the examined perimenopausal

women addicted to alcohol.

Material and methods. The study was conducted using the following survey research tools: a Sense of Coherence-Orientation to Life Questionnaire (SOC-29), and gynecological history, Courtland Emotional Control Scale (CESC), health behavior scale for women (SZZK), Generalized Self-Efficacy Scale (GSES), a standardized test of the quality of life (EQ-5D). The study involved 50 perimenopausal women with alcohol dependence aged 40-55 years – the participants of the AA meetings. The study was conducted throughout January-April 2013.

Results. Statistical analysis showed the relationship between an overall sense of coherence with all subscales of health behaviors in the examined women. The higher level of sense of coherence, the higher scores on the scales of health behaviors. The analysis of the results showed the relationship between selected predictors of coherence and its components, control of emotions, self-efficacy and quality of life of the respondents.

Conclusion. Sense of coherence and its components, self-efficacy and control of emotions (anger) proved to be the predictors of health behavior and quality of life of perimenopausal women addicted to alcohol. In the educational activities undertaken by an interdisciplinary team, the above-mentioned resources should be taken into account.